<< Back
" ใต้เมฆที่เมฆใต้ วันเสาร์ที่ 4 มีนาคม 2538 "
(น.148) รูป 163 สวนกล้วยไม้
รูป 164 สวนกล้วยไม้
(น.148) เมื่อรับประทานเสร็จแล้วเดินออกไปดูสวนกล้วยไม้ มี 3,000 กว่าต้น ไม่งามนัก เพราะไม่ได้ปลูกเพื่อการวิจัยผสมพันธุ์ รวบรวมพันธุ์ มีทั้งกล้วยไม้ต้นและที่เกาะตามต้นไม้อื่น
ในด้านกล้วยไม้นี้ ดร.ธวัชชัย บอกว่ากล้วยไม้ของสิบสองปันนามีน้อยกว่าของเรา เรามีกว่าพันชนิดเดินดูบริเวณสวนที่ปลูกพืชคละกัน มีหลายอย่าง เช่น มะเดื่อปล้อง มะไฟ กาหลา
(ของเราก็มีแต่ไม่เคยเห็นชนิดที่ก้านยาวแบบนี้) กล้วยป่า (Musa acuminata) สะสมกล้วยป่าพวกนี้เอาไว้เพื่อเป็นฐานในการปรับปรุงพันธุ์ และสะสมไว้ในลักษณะ Gene bank เก็บเนื้อเยื่อ (in vitro) ใช้วิธีการทางเคมีวิเคราะห์ดูว่าเป็นพันธุ์เดียวกันหรือต่างกันอย่างไร
(น.149) รูป 165 สวนสะสมพันธุ์ปาล์ม
(น.149)ไปดูที่สวนสะสมพันธุ์ปาล์ม ที่แปลกอย่างหนึ่งคือปาล์มที่เขาเรียกตามภาษาไทลื้อว่า ปาล์มดั้งช้าง (Elephant trunk)
เมื่อออกช่อดอกแล้วต้นก็จะตายไปเลย แบบเดียวกับต้นไผ่ (Monocarpic) ฉะนั้นต้องเพาะพันธุ์ใหม่อยู่เรื่อยๆ ปาล์มชนิดนี้ไม่เห็นมีในเมืองไทย อยู่ในหนังสือ
List of Plants in Xishuangbanna เรียบเรียงโดย Yunnan Institute of Tropical Botany , Academia Sinica
ต้นปาล์มในสวนนี้เขาติดเบอร์และขีดเส้นแดงเอาไว้บนลำต้นเพื่อวัดขนาดเส้นรอบวง เส้นผ่าศูนย์กลางรอบอก หวายต่างๆ สะสมไว้ราว 20 กว่า species มีต้นเต่าร้างหรือต้นซุก
กล้วยชนิดต่างๆ แปลงพืชน้ำมัน ไม้ลง จีนเรียกเพิงฉุ่ยหนาน มีประโยชน์คือทำให้เบนซินไม่จับตัวเป็นไข (Horsfieldia kingii ในหนังสือ List of Plants in Xishuangbanna หน้า 97) มะม่วงหิมพานต์
(น.150) รูป 166 เรือนยอดของเต่าร้างยักษ์ (Caryota urens) สวนพฤกษศาสตร์เขตร้อนสิบสองปันนา เมืองลุน
(น.150) พืชตระกูลไทร (ficus) ขณะนี้มีอยู่ 30 กว่า species พืชชนิดนี้ทางสวนสนใจที่จะสะสมเพิ่มเติมอีก
เพราะเป็นพืชที่มีความสำคัญต่อการรักษาระบบนิเวศ (Eco system) ไม้ไฮ-ไทร เขาเก็บต้นไทรชนิดที่เราชอบเรียกกันว่าไทรเพชฌฆาตหรือไทรพันเอาไว้ให้คนดู
คนที่มาเที่ยวสวนไม่เคยไปเที่ยวในป่าจะเห็นเป็นของแปลกตาคือนกกินผลไทรแล้วมาถ่ายมูลลงบนต้นไม้อื่นๆ ต้นไทรก็จะงอกไวกลายเป็นกาฝาก พอโตขึ้นๆ ก็จะพันคลุมต้นไม้เดิม บางที (บ่อยครั้ง) จะคลุมรัดต้นไม้เดิมตาย นอกจากนั้นมีน้ำเต้า ภาษาจีนว่าหูหลู
เสินมี่กัว ในหนังสือหน้า 269 (Synsepalum dulcificum) เป็นพืชมาจากแอฟริกา ผลเมื่อแรกกินมีรสเปรี้ยว ต่อมาเปลี่ยนเป็นรสหวานจัดเป็นผลไม้ประเภท mysterious fruit
เขามีของเล่นให้ดูอย่างหนึ่งคือต้นไม้เต้นรำ ต้นไม้ชนิดหนึ่ง (เป็นไม้พุ่ม) ภาษาจีนเรียกว่าฟงหลิวเฉ่า แปลตามตัวว่าหญ้าเจ้าชู้ แต่ไม่ใช่หญ้าเจ้าชู้ของเรา ไทยเรียกพืชชนิดนี้ว่า ช้อยนางรำ (Codariocalyx
(น.151) รูป 167 ต้นไม้เต้นรำ
รูป 168 อโศกเหลือง
(น.151) gyrans) เดิมทีเราเดินมาเขาเปิดเพลงชนชาติไต่ดังลั่น ยอดไม้นี้แกว่งไปมา เราลองเปลี่ยนเป็นเพลงสุนารีร้อง (เผอิญทูตทหารมีติดมา) มันก็เต้นรำตอนหลังไม่เปิดเพลงมันก็เต้น เห็นจะเป็นด้วยลมพัดเสียมากกว่า
ประทัดดอย ผกากรอง
สวนสัก มีต้นสักอายุประมาณ 30 กว่าปี ปลูกเป็นแนวแบบปลูกสวนป่า ไม่ได้ขึ้นเองตามธรรมชาติ พวกหวายที่เขาปลูกสะสมพันธุ์ก็อยู่ใต้ร่มเงาของต้นไม้ในสวนนี้
(น.152) รูป 169 สวนไผ่
(น.152) พืชอื่นที่เดินดูมีอโศกเหลือง (Saraca declinata) ต้นมะฮังใบเล็ก มะหล่อ ของสกุล Macaranga
เป็นพวกไม้เบิกนำ สมอไทยมีผลร่วงอยู่ใต้ต้นมาก รองผู้อำนวยการบอกว่าเป็นยาสมุนไพรที่เป็นประโยชน์หลายอย่างเช่น แก้ไอ แก้คออักเสบ และตัวเองก็เก็บมาแทะ ข้าพเจ้าก็เก็บมาแทะตามอย่างขมๆ เฝื่อนๆ แต่รู้สึกว่าเป็นประโยชน์จริงๆ
พื้นที่รวบรวมพืชตระกูลยาง (Dipterocarpus) ต่างๆ มียางนา พลวง เหียง เป็นต้น
พื้นที่รวบรวมพืชมีกลิ่นหอม (Aromatic plants) มีกระดังงา (สะบันงา) ในส่วนนี้มีประมาณ 100 กว่า species
ต้มสกัดน้ำหอมออกมา ส่วนใหญ่ขยายพันธุ์โดยตอน ประยงค์หรือหอมไกล พวกพืชสมุนไพร มีอาจารย์อีกท่านมาช่วยอธิบาย ท่านผู้นี้เป็นนักพฤกษศาสตร์ที่มีความชำนาญสูงมากชื่อหลิวหงเนา
(Liu Hong Nao) อธิบายกันว่าเป็นอาจารย์เต็ม สมิตินันทน์ ของจีน อาจารย์หลิวไม่รู้ภาษาอังกฤษอ่านได้แต่ละภาษาละตินชื่อต้นไม้ คอยเปิดหนังสือให้เรา เช่น Cinnamo-
(น.153) รูป 170 สวนไผ่
(น.153) mum cassia อยู่หน้า 18 ต้นเจี้ยวกู่หลาน (Gymnostemma pentaphylla) อยู่หน้า 72
เดินต่อไปดูสวนไผ่ ต้องผ่านโต๊ะที่ชาวบ้านเอาโน่นเอานี่มาวางขายบางอย่างที่ตลาดก็มี ดูแล้วก็ขันเพราะอะไรๆ ก็เก็บขายได้เรียบ เมล็ดมะกล่ำตาหนู เมล็ดมะกล่ำตาช้าง
เมล็ดยาง เมล็ดกระถิน เอามาร้อยเป็นสายสร้อยได้ ยังมีแหวนเป็นรูปหัวใจและร้อยเป็นสายสะบ้าลิง สะบ้าหนังก็ขาย ลูกหวาย ขนเม่น
หอยทับทิมก็ไปเอามาจากไหนไม่ทราบมาร้อยสร้อยคอขาย ลูกปัดก็อีก ต้นไม้ที่แยกใส่กระถางขายนึกว่าจะมีอะไรที่แท้เป็นไมยราบที่เป็นวัชพืช ตอนเราเด็กๆ ชอบเตะให้มัน “หลับ” เป็นของฟรีไม่ต้องซื้อ นอกจากไมยราบมีต้นวาสนา
(น.154) รูป 171 สะพานแขวน
Next >>